پی آر پی چیست کاربردهای آنرا بهتر بشناسیم

امروزه با پیشرفت علم، روش های قدیمی درمان بیماری ها جای خود را به درمان های نوین داده اند. یکی از این روش های نوین که کاربردهای درمانی و جوانسازی دارد پی ار پی است. در این مقاله روش استفاده از از پلاسمای غنی شده از پلاکت برای درمان برخی بیماری ها و ترمیم بافت های بدن را معرفی می نماییم. در ادامه به کاربرد های پی ار پی ،عوارض ، فواید ، مراقبت های قبل و بعد عمل می پردازیم.

پی آر پی چیست

پلاسمای غنی شده از پلاکت، یا پی آر پی، ماده‌ای است که با تزریق آن به بدن بهبود بخشهایی از بدن تشدید تسریع می شود. پی ار پی تشکیل شده از پلاسما که بخشی از خون است و دارای پروتئین هایی است که به لخته شدن خون و همچنین رشد سلول کمک می‌کند. محققان پی آر پی را از طریق جدا کردن پلاسما از خون و تغلیظ آن به دست می‌آورند.

تزریق پی ار پی برای جوانسازی

پی آر پی یا پلاسما درمانی یا همان پلاکت درمانی، روشی صد در صد طبیعی برای تحریک و نوسازی سلول های پوست می باشد. طبیعی بودن این روش بخاطر این است که پلاسمای مورد نیاز برای تهیه PRP ، از خون خود شخص بیمار تامین می شود .

تزریق پلاسمای غنی شده از پلاکت برای زیبایی اجزای صورت

تزریق پی ار پی به بافت آسیب دیده باعث تحریک سلول ها می شود. این تحریک به  تولید کلاژن و فیبرو پلاست می انجامد و پس از آن سلول‌ های جدید و سالم ‌ایجاد می شود و به این ترتیب روند بهبود تسریع پیدا کند.

این درمان به صورت قطعی اثبات نشده است و توسط سازمان غذا و داروی امریکا نیز به عنوان یک درمان تایید نشده باقی مانده است. هرچند ورزشکاران معروفی مانند تایگر وودز، گلف باز معروف و رافائل نادال ستاره تنیس، از این نوع تزریق برای تسریع بهبود آسیب‌های خود استفاده کرده‌اند.

دریافت نمونه خون از خود بیمار

روند انجام و تزریق پی آر پی

تزریق پی آر پی می تواند به روشهای مختلفی صورت گیرد. گاهی از یک محلول بی‌حسی موضعی قبل از تزریق پلاسمای غنی شده از پلاکت به پوست ، استفاده می شود و گاهی برای کاهش ناراحتی مقداری ماده بی‌حسی موضعی را با پی آر پی ترکیب می‌کنند. همچنین در بعضی موارد پزشک پی آر پی را در حین جراحی تزریق می‌کند. به طور کلی روند تزریق پی ار پی در ادامه آمده است. برای مشاهده فیلم های تزریق پی آر پی صفحه دوره آموزش پی آر پی را ببینید.

تجزیه خون با دستگاه سانتریفیوژ

روش تهیه پلاسمای غنی شده از پلاکت

ابتدا بین سی تا چهل سی سی از فرد بیمار خون گرفته می شود. سپس خون بدست آمده درون چند کیت مخصوص پی آر پی ریخته می شود. مقدار دقیق خون به این بستگی دارد که عمل پی آر پی برای چه منظوری انجام می شود.

پس از آن کیت مورد نظر حاوی خون در سانتریفیوژ پی آر پی قرار می‌گیرد. این خون در دو مرحله به مدت ده دقیقه تا یک ربع با دور بسیار تند می چرخد.

اجزای مختلف خون

سانتریفیوژ دستگاهی است که به سرعت حول مرکز خود می‌ چرخد و باعث جدا شدن اجزای خون از یکدیگر می ­شود. نیروی گریز از مرکز دستگاه سانتریفیوژ، اجزای خون را از هم جدا می کند. یکی از این اجزا پلاکت ها هستند که پس از چرخش از بقیه اجزای خون جدا می شوند. پلاسما شامل عوامل رشد و سلولهای بنیادی است.

تزریق پی آر پی به بدن چگونه انجام می شود

پس از اینکه پلاسمای غنی شده از پلاکت در دستگاه سانتریفیوژ تهیه شد. پزشک معالج آن را بوسیله یک سرنگ از کیت خارج نموده و برای تزریق به داخل ناحیه آسیب‌دیده آماده می‌کند. بعد از آن پزشک ماده پی ار پی را به محل آسیب‌ دیده تزریق خواهد کرد.

پزشکان معمولا برای مشخص کردن نقاط مخصوص تزریق، از تصویر برداری پزشکی مانند سونوگرافی استفاده می‌کنند.

کیت نگه دارنده و تغلیظ کننده پلاسما

مواد مصرفی و تجهیزات برای تزریق پی آر پی

همانند سایر روشهای جوانسازی و درمان در این روش هم استفاده تجهیزات با کیفیت بسیار مهم است. تجهیزات اصلی در این روش ، کیت پی آر پی است. این کیت ها انواع مختلفی دارند. کیت های نگه دارنده پی آر پی غلظت بسیار زیادی از پلاکتها را در حجم کمی از پلاسما نگهداری می کند. تعداد پلاکت های پی آر پی  چیزی بین دو تا هشت برابر میزان پلاکتهای خون می باشد. این غلظت را کیت ها برای ما فراهم می کنند.

در صورت عدم استفاده از کیت های تولیده کننده پی آر پی، در بهترین حالت با لوله های آزمایشگاهی عادی می توان غلظتی تا 1/5 برابر غلظت خون را بدست آورید. در صورتی که اگر از کیت های مناسب استفاده کنید، غلظت پلاکت می‌تواند 4 تا 8 برابر مقدار پایه باشد.

در نظر داشته باشید خرید کیت پی آر پی مناسب، در کیفیت نتیجه عمل پی آر پی و کاهش عوارض عمل بسیار موثر و تعیین کننده است.

پک کامل برای انجام پی آر پی

انواع کیت های پلاسمای غنی شده از پلاکت

 برای تهیه پی آر پی می توان از دو نوع کیت استفاده کرد؛ کیت با پایه ظرف و کیت با پایه ژل این دو نوع را تشکیل می دهند. کیت های با پایه ظرف معمولا می توانند غلظت های پلاکتی در حدود 3-8 برابر را ایجاد کنند و کیت های با پایه ژل معمولا غلظت پلاکتی تا حد اکثر دو برابر را می توانند ایجاد کنند.در ادامه به معرفی برخی از انواع آنها می پردازیم.

کیت جداکننده ژلی

کیت جدا کننده ژلی پی آر پی یک لوله آزمایش هستند که در قسمت پایینی‌شان کمی ژل وجود دارد. این ژل بخاطر خاصیت اسمزی می‌تواند خون و پلاکت را از هم جدا کند. ایده اصلی این است که وقتی لوله آزمایش داخل سانتریفیوژ قرار می‌گیرد، بیشتر پلاکت‌ها نیز توسط ژل جدا می‌شوند. در این حالت غلظت پلاکت‌ها حداکثر تا دو برابر خواهند بود.

کیت پایه ظرف

کیت غشای زرد رنگ

کیت غشای زرد رنگ پی ار پی کیت هایی هستند که امکان دیدن غشای زرد رنگ را فراهم می‌کنند، غلظت‌هایی 5 تا 7 برابر ایجاد خواهند کرد. غشای زرد رنگ لایه‌ای است که پس از آنکه خون در سانتریفیوژ قرار می‌گیرد، بین خون و پلاسما شکل می‌گیرد.

کیت غشای زرد رنگ با چرخش دوبل

این کیت بهترین کیت موجود در بازار برای تهیه پلاسمای غنی شده از پلاکت است زیرا پس از جداکردن پی آر پی از گلبول‌های قرمز خون، مجددا فرآورده خونی چرخانده می‌شود که از گلبول‌های قرمز خلاص شده و غلظت پلاکت‌ها بیشتر شود. پس از این تنها کاری که لازم است این است که غشای زرد رنگ جدا شود.

کاربردهای پی ار پی

انواع کاربرد های تزریق پی آر پی

پزشکان برای درمان برخی بیماری ها، پی آر پی را در سال 1970 کشف کردند. اما تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که پی ار پی کاربردهای دیگری در ترمیم بافت های بدن نیز دارد. این روش در طیف گسترده ای از خاصیت های درمانی و جوانسازی کاربرد دارد. در ادامه قصد داریم به تعدادی از مهمترین کاربرد های آن بپردازیم.

پی آر پی برای صورت

پی آر پی پوست صورت

پی ار پی صورت با هدف جوانسازی و زیبایی است. در این روش از خون خود فرد برای ارتقای فعالیت سلول‌های سالم پوست استفاده می‌شود. معمولا برای انجام پی آر پی صورت این فرآیند با ایجاد سوراخ ­های نازک ترکیب می‌شود.

در پی ار پی پوست صورت از سوزن‌های نازک استریل شده استفاده می‌شود که سوراخ‌های ریز و کنترل ‌شده‌ای روی سطح پوست ایجاد کند. این کار باعث تحریک پی آر پی شده و باعث می شود نتایج بهتری حاصل شود.

این فرآیند نسبتاً بدون ‌درد است و حدود 15 دقیقه طول می‌کشد. پس از تزریق التهاب کمی رخ خواهد دارد و پس از یک تا سه روز از بین خواهد رفت.

برای آشنایی با روش انجام و کاربردهای پی آر پی صورت پیشنهاد می کنیم مقاله ” پی آر پی صورت چگونه انجام می شود   ” را مطالعه نمایید.

تزریق پلاسمای غنی شده از پلاکت برای زانو

پی آر پی زانو و تاندون ­ها

پلاسمای غنی شده از پلاکت این توانایی را دارد که عملکرد بافت­ های آسیب دیده را سرعت ببخشد. مطالعات نشان داده اثر تزریق پی آر پی بر روی افرادی که غضروف زانو­های آنها در حال زوال است رو به رشد بوده و پس از 6 ماه از شروع درمان بهبود قابل توجهی اتفاق افتاده است. همچنین پس از 18 ماه علائم درد دوباره از سر گرفته می شود.

تزریق پی آر پی به اطراف چشم

استفاده از پلاکت برای ترمیم چشم

پی ار پی چشم غلظت بالاتری از فاکتورهای رشد و مولکولهای چسبنده سلول را در حجم کمی از پلاسما فراهم می کند و از آن به طور گسترده ای در چشم پزشکی برای ترمیم زخم اپیتلیال قرنیه استفاده می شود. پی آر پی چشم اخیراً مورد آزمایش قرار گرفته و نتایج موفقی را در بهبود زخمهای خواب و خشکی چشم متوسط ​​تا شدید به ثبت رسانده است.

پی آر پی برای صافی و شادابی بافت ها

ترمیم ضخامت اندومتر رحم با پلاسمای غنی شده

ضخامت کافی اندومتر ( آستر رحم ) عامل اصلی برای لقاح و بارداری است. علاوه بر این، اندومتر نازک می‌تواند روی نرخ موفقیت به شدت تاثیر منفی بگذارد. روش‌های درمانی زیادی برای بهبود ضخامت اندومتر ارائه شده‌اند. تزریق پی ار پی به داخل رحم یک رویکرد جدید است که برای درمان اندومتر نازک پیشنهاد شده است.

تزریق پی آر پی برای رفع التهاب تاندون شانه

تزریق پی آر پی به شانه

با توجه به تحقیقات اخیر، استفاده از روش تزریق پلاسما از روش های کم هزینه و ایمن برای از بین بردن التهاب تاندون شانه است که می تواند به عنوان روشی کمکی در نظر گرفته شود. البته این درمان زمانی مفید است که تاندون روتاتور کاف (تاندون شانه) به طور کامل پاره نشده باشد و فقط بحث ترمیم آن مطرح باشد.

درمان بیمار یهای تخمدان با پلاکت غنی شده

استفاده از پی آر پی درکنار درمان با سلول‌های بنیادی و یا بدون آن، یک روش درمانی جدید برای احیا کیفیت تخمدان می‌باشد. در این روش، پی آر پی مستقیما درون تخمدان بیمار تزریق می‌شود و پروتئین‌هایی سرشار از فاکتورهای رشد و سلول ‌های بنیادی را به تخمدان القا می کند.

پی آر پی برای مو

پی آر پی مو و ابرو

احیای مو و ابرو به کمک پلاکت‎‌های خون برای تقویت رشد فولیکول‌های تنبل مو استفاده می‌شود. در این روش درمانی پلاکت‌ ها به یک دستگاه میکرونیدلینگ افزوده می‌شوند که به ناحیه ابرو و سر تزریق می شود.

پلاکت‌ها باعث تقویت رشد فولیکول‌های مو می‌شوند و طی سه تا چهار هفته موهای ابرو را بیشتر می‌کنند. رای مو­های سر کمی متفاوت است و این زمان 4 تا 6 هفته خواهد بود و در طول سه ماه هر ماه یک بار نیازمند تکرار درمان هستیم.

برای آشنایی با روند انجام پی ار پی مو و مقایسه تفاوت آن با سایر روش های ترمیم موی سر پیشنهاد می کنیم مقاله “درمان مشکلات موی سر با پی آر پی مو ” را مطالعه نمایید.

درمان زخم زایمان با پلاسمای غنی شده از پلاکت

یکی از کاربردهای شناخته شده استفاه از PRP درمان موفقیت آمیز زخم می باشد. در سال‌های اخیر متخصصان زنان و زایمان پی برده‌اند که استفاده از پی آر پی برای بستن زخم زایمان در بیمارانی با ریسک بالا به درمان سریع بیماران بسیار کمک می‌کند.

مراقبت های قبل از تزریق پی آر پی

مراقبت های قبل از انجام پی آر پی

به طور کلی قبل از انجام پی آر پی بیمار باید دستورالعمل هایی را رعایت کند که در ادامه به معرفی برخی از این موارد خواهیم پرداخت:

• درصورت استفاده از داروهای خاص حتما پزشک را در جریان بگذارید.
• داروهایی که خونریزی را طولانی می کنند مانند آسپرین، ناپروکسن، ایبوپروفن یا رقیق کننده های خون ممنوع است.
• هنگامی که از PRP برای درمان ریزش مو استفاده می شود، بیمار باید روز درمان موهای خود را بشوید و از مالیدن واکس و ژل روی مو خودداری کند. برای محافظت از ناحیه مورد درمان باید از یک کلاه تمیز به منظور پوشاندن موی سر بیمار استفاده شود.
• از آنجا که برای انجام PRP لازم است که از بیمار خون گرفته شود، پس حتما قبل از انجام روش یک وعده غذایی خوب بخورید.
• این روش برای افرادی که در آشنایان درجه یک و دو خود بیماران سرطانی دارند مناسب نیست.

مراقبت های پس از تزریق

مراقبت های بعد از تزریق پی آر پی

بعد از انجام درمان و جوانسازی از طریق پی آر پی باید مراقبت هایی را انجام دهید، از جمله :

• بیمار باید به مدت 48 ساعت از شستن ناحیه درمان خودداری کند. اما پس از آن، استفاده از محصولات بهداشتی و درمانی پوست و مو و ایرادی ندارد.
• ممکن است در ناحیه درمان به مدت دو یا سه روز کبودی و درد را احساس کنید. استامینوفن می تواند به کاهش درد و ناراحتی شما کمک کند
• اگر موهای خود را رنگ می کنید یا درمان خاصی را انجام می دهید، می توانید یک هفته پس از درمان فعالیت خود را از سر بگیرید.

عوارض تزریق پلاسمای غنی شده ازپلاکت

عوارض و اثرات جانبی پی آر پی

با توجه به این موضوع که از پلاسمای خون خود فرد برای درمان استفاده می­ شود و پس از تزریق به فرد بیمار بدن آنرا شناسایی می­ کند، تقریبا می­ توان گفت خطری بیمار را تهدید نمی کند.

در مواردی که بیماران عوارض جانبی را تجربه کرده‌اند اغلب این عوارض ناشی از دلایل دیگری بوده اند. این عوامل می‎ توانند شامل واکنش به افزودنی‌ها یا داروهای بی‌حسی باشند. از جمله مهمترین این عوارض عبارتند از :

• درد ملایم در محل تزریق
• حساسیت پوست سر
• تورم
• سردرد
• خارش
• خونریزی موقتی در محل تزریق
• کبودی
• حالت تهوع

ممنوعیت تزریق

چه افرادی نباید از این روش استفاده کنند

با اینکه پی ار پی از پلاسمای خون خود ما تهیه می شود ، اما برای برخی از گروه ها، محدودیت استفاده وجود دارد.  گروه های زیر نباید تزریق پی ار پی داشته باشند.

• مادران دیابتی
• مادران چاق با شاخص توده بدتی بالای 25 کیلوگرم در هر مترمربع
• مادرانی که قبلا زایمان سزارین داشته‌اند.
• مادرانی که زایمان دوقلو یا چندقلو داشته اند.
• مادرانی که داروهای استروئیدی مصرف می ‎کنند.
• بیماران آنمی(کم‌خونی)

فواید تزریق پی آر پی خواص و فواید پی آر پی

فواید و نتایج استفاده از پلاکت غنی

پی آر پی تولید الاستین و کلاژن را تحریک می‌کند. الاستین و کلاژن باعث ضخیم شدن و محکم شدن پوستی که نازک شده است می‌شوند و چین و چروک و ترک‌های پوستی را به طور موثری ترمیم می‌کنند.

از آنجا که پی آر پی تولید کلاژن را بیشتر می‌کند، یک درمان عالی برای بهبود بافت و رنگ پوست است و مخصوصا برای افرادی که از آکنه یا روزاسه رنج می‌برند مفید است. پی آر پی خواص و فواید زیادی دارد که در ادامه به بررسی چند مورد از آن خواهیم پرداخت:

• ماندگاری عوارض جانبی مانند کبودی خفیف یا حساسیت در ناحیه تزریق طولانی نخواهد بود.
• زمان استراحت طولانی مدت لازم ندارد.
• در بیشتر موارد ، بیماران می توانند نتایج تزریق خود را طی چند هفته کوتاه تجربه کنند.
• با توجه از فواید درمان پی آر پی استفاده از خون خود فرد می­ باشد. این امر خطر رد یا واکنش منفی بدن به درمان را کاهش می دهد.
• با توجه به اینکه درمان پی آر پی روند بهبود طبیعی بدن را تحریک می کند، نتایج طبیعی، در عین حال چشمگیر حاصل می شوند.
• ثابت شده که درمان پی آر پی برای افرادی که اثرات پیری را بروی پوست آنها مشهود بوده موثر واقع شده و باعث ایجاد پوست نرم تر، بهبود رنگ پوست و موارد دیگر می شود.
• پی آر پی برای درمان ناحیه‌های حساسی که درمان آن‌ها مشکل است، گزینه مناسبی است. مثلا برای پین و چروک های ناحیه زیر چشم با توجه به حساسیت آن ناحیه که نمی توان از لیزر استفاده کرد عموما از این روش استفاده می کنند.
• یک نوع ماده آرایشی قابل تزریق طبیعی است.
• روشی ایمن و مطمئن است.

ماندگاری اثر پلاکت غنی شده

پی آر پی چقدر ماندگاری دارد

بین سه هفته تا یک ماه زمان می برد تا نتایج درمان با پی آر پی مشاهده شود. این نتایج ماندگاری بالایی دارد و معمولا پس از اولین دوره درمان بین 13 تا 18 ماه ماندگاری خواهد داشت. این میزان ماندگاری بین روشهای زیبا سازی می تواند یک امتیاز به حساب بیاید.

هزینه تزریق پی آر پی

هزینه درمان پی آر پی چقدر است

روش درمانی پی آر پی تحت پوشش بیمه قرار ندارد . داوطلبان برای استفاده از این روش باید هزینه های آن را به صورت آزاد پرداخت کنند. بسته به ناحیه درمان ، امکانات ، تخصص و تجربه پزشک، قیمت کیت پی آر پی برای جداسازی اجزای خون ، هزینه پی ار پی می تواند متغیر باشد. همچنین در صورتی که پزشک باشید قیمت دستگاه سانتریفیوژ پی آر پی در هزینه نهایی کار تاثیر گذار است.

هیات تحریریه نوآوران سلامت امیدوار است که این مقاله در معرفی پی ار پی و کاربرد های آن همچنین عوارض و نتایج و مراقبت های قبل و بعد عمل موفق بوده باشد.

منبع: webmd , hss

هیات تحریریه نوآوران سلامت نگاه شما را ارج می نهد