آشنایی با ارتودنسی دندان و انواع آن

از مهمترین مشکلات دندان ها کجی و عدم جفت شدگی است که می تواند مشکلات مختلفی ایجاد کند. کجی و نا منطم بودن دندان ها هنگام بایت (گاز گرفتن) عمر و سلامت دندان ها را تهدید کرده و از طرفی می تواند هضم غذا را دچار مشکل کند. حل این مشکل بوسیله ارتودنسی امکان پذیر می باشد. هدف از ارتودنسی ، ردیف کردن دندان ها به هنگام بایت است. در این نوشته به ارتودنسی ، انواع و هزینه آن خواهیم پرداخت.

آشنایی با ارتودنسی دندان

ارتودنسی چیست

برخی از افراد دندان های صافی دارند که روی هم ردیف می شوند، اما بسیاری از ما دندان های کجی داریم که به درستی روی هم قرار نمی گیرند و این معضل بر روی بایت تأثیر منفی دارد.

ارتودنسی شاخه ای از دندانپزشکی است که به تشخیص ، پیشگیری ، رهگیری ، راهنمایی و اصلاح بایت های بد یا بی نظمی های دندانی می پردازد.

در واقع ارتودنسی شاخه ای در دندان پزشکی است که با استفاده از آن، دندان های کج و نامرتب صاف شده و در یک ردیف قرار می گیرند. نتیجه پیاده سازی مراحل ارتودنسی ، اصلاح بایت می باشد.

انواع ارتودنسی دندان

ممکن است فکر کنید که صاف کردن دندان فقط فواید زیبایی دارد ، در صورتی که جفت کردن دندان ها و قرار دادن ان ها در یک ردیف بیشتر جنبه درمان دارد. کجی و نامنظم بودن دندان ها به پوسیدگی دندان و بیماری پریودنتال منجر می شود.

دندان ‌هایی که به درستی روی هم قرار نمی‌گیرند می‌توانند جویدن را سخت تر کرده و منجر به سردرد ، درد شانه یا کمر و حتی اختلالات مفصل گیجگاهی فکی شود.

انواع ارتودنسی

ارتودنسی دندان از لحاظ روش و ظاهر شامل مدل ها مختلفی می باشد که هر کدام ویژگی های مختلفی دارند. بیشتر بخش بندی ها مبتنی بر تغییر ظاهر پیاده سازیی روش می باشد. در ادامه قصد داریم به انواع روش های ارتودنسی نگاهی  داشته باشیم.

ارتودنسی ثابت

ارتودنسی ثابت

دندان ها برای جابه جایی تدریجی نیاز به یک فشار مدوام خواهند داشت. جابه‌جایی دندان‌ ها و حرکت ریشه آن ها  با استفاده از وسایلی نظیر براکت، امکان پذیر می باشد. براکت ها به دندان ها چسبیده و سیم ها از بینم آن ها عبور می کنند. الاستیک و فنر نیز دیگر اجزای بریس ها محسوب می شوند که نقش تولید کننده فشار تدریجی را ایفا می کنند.

 براکت ها معمولاً فلزی و از جنس استنلس استیل هستند ولی برای اینکه ظاهر بهتری داشته باشند و کمتر دیده شوند گاهاً از جنس سرامیک و یا کامپوزیت‌های فشرده که همرنگ دندان هستند نیز ساخته می‌شوند.

ارتودنسی متحرک

ارتودنسی متحرک

ارتودنسی متحرک شامل استفاده از یک قالب با قابلیت جابجایی روزانه می باشد بطوری که در زمان هایی محدود از آن استفاده می شود. معمولاً برای تصحیح رابطه فک بالا و پایین مورد استفاده قرار می گیرند.

در این روش قالبی متناسب دندان طراحی شده و به آزمایشگاه ارسال می شود. قالب آماده شده را پلاک می گویند و از ان می توان بصورت موقت و منقطع استفاده نمود. جنس قالب ازفلز استنلس استیل بوده که بر روی صفحه‌ای پلاستیکی داخل دهان قرار می گیرد.

ارتودنسی لینگوال یا زبانی

ارتودنسی لینگوال

ارتودنسی لینگوال از گرانترین مدل ها ی پیاده سازی روش ارتودنسی است که در آن براکت درشت دندان ها به شکل بسیار پیچیده و منحصر بفردی تعبیه شده و از دید مخاطب دور می ماند. هزینه بالا و اذیت شدن زبان از معایب این روش می باشد.

بهترین ویژگی این روش نمایان نبودن بریس های آن و عیب بزرگ آن زخم کردن نوک زبان است و بخاطر همین عیب بزرگ ، خیلی مورد استفاده قرار نمی گیرد.

ارتودنسی نامرئی

ارتودنسی نامرئی

یکی از بزرگترین مشکلاتی که متقضیان استفاده از ارتودنسی با ان در چال ش هستند ظاهر ابزرالات ارتودنسی می باشد. در مشاغلی که صورت و دندان های فرد نمایان تر است این چالش نیز برجسته تر می باشد. ارتودنسی نامرئی راه حل این مشکل است که بوسیله پلاک های پلاستیکی شفاف اینویزالاین پیاده سازی می شود.

ناگفته نماند که این روش برای رسیدن به هدف نیازمند زمان بیشتری می باشد. عدم ایجاد پوسیدگی، طراحی  سریع و اصلاح ظاهر روش ارتودنسی از مزایای این روش می باشد.

ارتودنسی به روش دیمون

ارتودنسی دیمون

ارتودنسی دامون یا دیمون از جدیدترین روش های ارتودنسی است که با استفاده از بریس دیمون توسط اتصال براکت های سلف لایگیت و با استفاده از کش های کوچکی صورت می گیرد. براکت‌های سلف به هیچ گونه سیمی برا اتصال نیاز ندارد کاهش فشار وارده به دندان ‌ها، افزایش بهداشت دهان از مزایای این روش می باشد.

براکت ‌های سلف ‌لایگیت تحت سیستم و روش دامون (دیمون) می‌باشدمی ‌تواند گزینه خوبی برای ارتودنسی دندا نباشد.

ارتودنسی و حل مشکلات دندان ها

مشکلات رایج دندان های کج و نامنظم شامل مواردی شناخته شده است که با تشخیص پزشک و با استفاده از درمان ارتودنسی مرتفع خواهند شد. همه این اختلالات دندانی به دلیل ردیف نبودن دندان ها و عدم جفت شدگی آن ها به هنگام بایت می باشد. در ادامه قصد داریم به انواع مختلف کجی ها و بی نظمی های دندان ها که با ارتودنسی درمان می شوند، اشاراه ای داشته باشیم.

فرم های بی نظمی در دندان ها

• اوربایت یا دیپ بایت

در این حالت، دندان های بالایی به هنگام بایت بر روی دندان های پایین قالب شده بطوری که دندان های پایین پشت دندان های بالا قرار می گیرند.

• آندربایت

در این حالت بر عکس آور بایت دندان‌های پایین دندان های بالا را پوشانده و بطوری جلوی دندان های بالا قرار می  گیرند.

• کراس بایت

کراس بایت ترکیبی از اور بایت و آندر بایت است که عده ای از دندان های بالا و پایین در هنگام بایت به هم فرو می روند.

• اوپن بایت

وجود یک حفره در جلوی دندان ها به هنگام بایت حاکی از فیکس نشدن ندندان ها و مشکل اوپن بایت دارد.

عیوب جمعی دندان ها

• وجود فاصله بین دندان ها

در این مورد، دندان ها کاملاً لثه را نمی پوشانند و بسیار از هم جدا هستند. شکاف یا فاصله های تصادفی بین دندان بوسیله ارتودنسی مرتفع می گردند.

• شلوغی دندان

شلوغی دندان ها یا کرادینگ شامل در هم ریختگی تعدادی از دندان ها است که یک حالت آشوب گونه در هنگام بایت ایجاد می کند. این حالت حتما به ارتودنسی نیاز دارد.

ابزارهای مورد استفاده در ارتودنسی دندان

ارتودنسی دندان شامل ابزار و اجزاییی می باشد که بدون آن ها ارتودنسی معنایی ندارد. در این قصمت ما قصد داریم ابار هایی که در ارتودنسی به روش ثابت (رایج) مورد استفاده قرار میگرد را مورد بررسی قرار دهیم.

• بریس (Braces)

به قسمت نمایان شده  شده بر روی دندان که شامل چند قسمت می باشد بریس گفته می شود. عموماً برای اشاره به اجزای مختلف مورد استفاده در ارتودنسی از کلمه کلی بریس استفاده می شود. بریس ها شامل براکت ، بند و سیم ها می شوند.

قسمت های مختلف ابزار ارتودنسی دندان

• بند (bands)

بندها حلقه‌هایی هستند که معمولا به دور دندان‌ها آخری محکم و مستحکم قرار میگیرند  و حکم یک لنگر برای بریس ها هستند. این قطعه توسط مواد بسیار مخصوصی به دندان های گوشهای متصل می‌شوند.

• براکت (brackets)

براکت ها گیره هایی هستند که به دندان های جلویی و تقریباً نمایان چسبیده می شوند و از بین خود سیم ها را عبور می دهند.

• سیم (آرک وایر)

سیم‌ها بصورت قوس از درون بدنه براکت ها عبور کرده و به به بندها متصل می شوند.  با محکم شدن سیم، دندان‌ ها تحت فشار قرار گرفته و با گذشت زمان بهبه فرم هدف تغییر شکل می دهند.

مراقبت های پس از ارتودنسی دندان

یکی از عوارض رایج ارتودنسی لکه های سفید روی دندان است که نشانه اولیه پوسیدگی دندان است. این اتفاق زمانی رخ می دهد که اسید از پلاک تولید شده و روی دندان ها و اطراف بریس ایجاد شود.

تمیز کردن دندان ها و بریس ممکن است زمان بر باشد، اما برای جلوگیری از ایجاد علائم دائمی روی دندان هنگام برداشتن بریس لازم است. بسیاری از افراد پس از انجام ارتودنسی از رعایت نکات بهداشتی معمول دهان و دندان غافل می شوند که بسیار اشتباه است.

پس از انجام ارتودنسی ، ارتودنتیست ممکن است استفاده از خمیر دندان با سطح بالای فلوراید یا دهانشویه حاوی فلوراید را برای کاهش خطر پوسیدگی دندان توصیه کند. همچنین باید از مصرف غذاهای شیرین و نوشیدنی های گازدار استفاده نشود.

هزینه ارتودنسی دندان

هزینه ارتودنسی

قیمت ارتودنسی دندان با توجه به روش پیاده سازی و موارد بکار رفته در روش متغیر می باشد. عوال مختلفی از جمله مدل پیاده سازی شده ، تجریه و مهارت پزشک ، تجهیزات و مواد ورد استفاده در قمت و هزینه ارتودنسی تاثیر گذار هستند. در مجموع ارتودنسی با توجه به نتیجه بسیار ارزشمند و مهمی که برای ما به همرا خواهد داشت، روشی زمان بر و پر هزینه می باشد.

به عنوان نتیجه گیری ارتودنسی یگانه روشی جهت ردیف سازی دندان های فک بالا و پایین می باشد که با استفاده از آن دندان ها جفت و مرتب شده و وبایت اصلاح می گردد. ارتودنسی انواع مختلفی داشته که هر کدام ویژگی های خاصی دارند. ار تودنسی می تواند به عنوان یک پیش درمان برای سایر درمان های دندان پزشکی تلقی شود. ما در این نوشته به جوانب مختلف ارتودنسی دندان  ، انواع آن ،  مراحل ، ابزارهای مود نیاز و هزینه ان پرداختیم.

منبع:  healthline

هیات تحریریه نوآوران سلامت نگاه شما را ارج می نهد